100 اصطلاحات حسابداری با توضیحات کامل | آموزش حسابداری

حسابداری یکی از ارکان اصلی هر سازمان و کسب‌وکار است که برای نظارت، تجزیه و تحلیل و گزارش‌دهی مالی از آن استفاده می‌شود. در این راستا، آشنایی با اصطلاحات حسابداری می‌تواند به متخصصان مالی، مدیران، و حتی سرمایه‌گذاران کمک کند تا بهتر با مسائل مالی روبه‌رو شوند و تصمیمات بهتری اتخاذ کنند. در این مقاله، به بررسی 100 اصطلاحات حسابداری می‌پردازیم که برای آشنایی با آن‌ها، مخصوصاً برای فعالیت‌های اقتصادی و مالی، ضروری است.

اهمیت اصطلاحات حسابداری در دنیای امروز

اصطلاحات حسابداری به‌ویژه در دنیای اقتصادی و مالی امروز بسیار پرکاربرد هستند. از بازار بورس گرفته تا حسابداری شرکت‌های بزرگ و کوچک، این اصطلاحات به‌عنوان زبان مشترک مالی در تمام صنایع شناخته می‌شوند. این مفاهیم و اصطلاحات نه تنها برای حسابداران، بلکه برای هر فردی که قصد دارد در زمینه مالی و اقتصادی فعالیت کند، بسیار حیاتی است.

از این رو، دانستن اصطلاحات حسابداری، مالی و اقتصادی از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. این اصطلاحات می‌توانند در تحلیل صورت‌های مالی، گزارش‌های مالی، ترازنامه‌ها، و سایر اسناد حسابداری به شما کمک کنند.

100 اصطلاح کلیدی حسابداری

در ادامه لیست ۱۰۰ اصطلاح رایج در حسابداری به همراه توضیح مختصر برای هر یک آورده شده است:

1. حسابداری (Accounting): فرآیند ثبت، طبقه‌بندی و گزارش‌دهی اطلاعات مالی.
2. حسابرسی (Auditing): بررسی صحت اطلاعات مالی و تطابق آن‌ها با استانداردها.
3. حساب‌های دریافتنی (Accounts Receivable): مبلغی که از مشتریان در آینده باید دریافت شود.
4. حساب‌های پرداختنی (Accounts Payable): بدهی‌هایی که باید به تأمین‌کنندگان پرداخت شود.
5. سرمایه (Asset): منابع مالی که یک شرکت در اختیار دارد.
6. دارایی جاری (Current Asset): دارایی‌هایی که طی یک سال به وجه نقد تبدیل می‌شوند.
7. دارایی بلندمدت (Long-term Asset): دارایی‌هایی که بیش از یک سال به طول می‌انجامند.
8. بدهی (Liability): تعهدات مالی یک شرکت به اشخاص حقیقی یا حقوقی.
9. بدهی جاری (Current Liability): بدهی‌هایی که باید در مدت زمان کمتر از یک سال پرداخت شوند.
10. بدهی بلندمدت (Long-term Liability): بدهی‌هایی که مدت زمان بازپرداخت آن‌ها بیش از یک سال است.
11. حقوق صاحبان سهام (Equity): میزان مالکیت سرمایه‌گذاران در شرکت.
12. ترازنامه (Balance Sheet): صورت مالی که وضعیت مالی شرکت را در یک زمان خاص نشان می‌دهد.
13. صورت سود و زیان (Income Statement): گزارشی که درآمد و هزینه‌های شرکت را در یک دوره مشخص نشان می‌دهد.
14. صورت جریان وجوه نقد (Cash Flow Statement): گزارشی که تغییرات نقدی شرکت را در یک دوره مشخص ثبت می‌کند.
15. هزینه (Expense): مبلغی که برای تولید کالا یا خدمات در یک دوره مالی صرف می‌شود.
16. درآمد (Income): مبلغی که از فروش کالا یا خدمات در یک دوره مالی حاصل می‌شود.
17. سود ویژه (Net Income): تفاوت بین درآمد و هزینه که به سود نهایی شرکت می‌انجامد.
18. سود ناخالص (Gross Profit): تفاوت بین درآمد و بهای تمام شده کالاهای فروخته شده.
19. سود عملیاتی (Operating Profit): سود حاصل از عملیات اصلی شرکت، بدون احتساب هزینه‌های غیرعملیاتی.
20. بهای تمام شده کالای فروخته شده (Cost of Goods Sold – COGS): هزینه‌های مربوط به تولید کالا یا خدماتی که به فروش رسیده است.
21. موجودی کالا (Inventory): کالاهایی که برای فروش نگهداری می‌شوند.
22. موجودی آغازین (Opening Inventory): موجودی کالا در ابتدای دوره مالی.
23. موجودی پایان دوره (Closing Inventory): موجودی کالا در انتهای دوره مالی.
24. استهلاک (Depreciation): کاهش ارزش دارایی‌های ثابت طی زمان.
25. هزینه استهلاک (Depreciation Expense): هزینه‌ای که بابت کاهش ارزش دارایی در یک دوره مالی ثبت می‌شود.
26. سرمایه‌گذاری (Investment): منابع مالی که برای کسب بازدهی آینده به کار گرفته می‌شوند.
27. کاربرد حسابداری (Accounting Methods): رویکردهای مختلفی که برای شناسایی و ثبت معاملات مالی استفاده می‌شود.
28. حسابداری نقدی (Cash Basis Accounting): روشی از حسابداری که درآمد و هزینه‌ها تنها زمانی شناسایی می‌شوند که وجه نقد مبادله شود.
29. حسابداری تعهدی (Accrual Basis Accounting): روش حسابداری که رویدادهای مالی به محض وقوع شناسایی می‌شوند، صرف‌نظر از زمان پرداخت نقدی.
30. چرخش موجودی (Inventory Turnover): معیاری برای سنجش میزان فروش یا مصرف موجودی در یک دوره زمانی.
31. حساب‌های شناسایی نشده (Unrecognized Accounts): حساب‌هایی که هنوز در صورت‌های مالی شناسایی نشده‌اند.
32. مفروضات حسابداری (Accounting Assumptions): مفروضات پایه‌ای که برای تنظیم صورت‌های مالی استفاده می‌شوند.
33. روش میانگین موزون (Weighted Average Method): روشی برای ارزیابی موجودی که هزینه هر واحد را بر اساس میانگین وزنی محاسبه می‌کند.
34. روش FIFO (First In, First Out): روشی برای ارزیابی موجودی که فرض می‌کند کالای اول وارد شده، اول فروخته می‌شود.
35. روش LIFO (Last In, First Out): روشی برای ارزیابی موجودی که فرض می‌کند کالای آخر وارد شده، اول فروخته می‌شود.
36. حساب مستقل (Independent Account): حساب‌هایی که به طور مستقل از سایر حساب‌ها مدیریت می‌شوند.
37. حساب‌های انتقالی (Transfer Accounts): حساب‌هایی که برای جابجایی اطلاعات مالی بین حساب‌های مختلف استفاده می‌شوند.
38. حساب‌های انباشته (Accrued Accounts): حساب‌هایی که درآمد یا هزینه آن‌ها پیش از ثبت پرداخت یا دریافت، شناسایی شده‌اند.
39. تراز آزمایشی (Trial Balance): فهرستی از مانده حساب‌ها برای بررسی صحت ثبت‌ها.
40. درآمد معوق (Deferred Income): درآمدی که پیش از شناسایی در دوره مالی بعدی ثبت می‌شود.
41. هزینه معوق (Deferred Expense): هزینه‌هایی که در آینده پرداخت می‌شوند اما در دوره مالی جاری ثبت می‌شوند.
42. صورت مالی (Financial Statement): گزارشی که اطلاعات مالی شرکت را به‌طور خلاصه و شفاف ارائه می‌دهد.
43. میزان بهره (Interest Rate): درصدی که برای محاسبه بهره از مبلغ اصلی یک بدهی استفاده می‌شود.
44. سود غیر عملیاتی (Non-Operating Income): درآمدهایی که از فعالیت‌های غیر مرتبط با عملیات اصلی شرکت حاصل می‌شوند.
45. زیان غیر عملیاتی (Non-Operating Loss): زیانی که از فعالیت‌های غیرمرتبط با عملیات اصلی شرکت به وجود می‌آید.
46. بدهی‌های کوتاه‌مدت (Short-term Debt): بدهی‌هایی که باید در مدت زمان کوتاهی (کمتر از یک سال) پرداخت شوند.
47. بدهی‌های بلندمدت (Long-term Debt): بدهی‌هایی که بیش از یک سال برای بازپرداخت آن‌ها زمان نیاز است.
48. حساب‌های تجاری (Commercial Accounts): حساب‌هایی که برای ثبت فعالیت‌های تجاری یک شرکت استفاده می‌شوند.
49. حساب‌های مشارکتی (Partnership Accounts): حساب‌هایی که برای ثبت فعالیت‌های تجاری یک شرکت مشارکتی استفاده می‌شوند.
50. صورتحساب حقوق و دستمزد (Payroll Statement): گزارشی که حقوق و دستمزد کارکنان را ثبت می‌کند.
51. حساب‌های ذخیره‌گذاری (Provision Accounts): حساب‌هایی که برای پوشش هزینه‌های پیش‌بینی نشده استفاده می‌شوند.
52. حساب‌های ارزی (Foreign Accounts): حساب‌هایی که به ارزهای خارجی باز می‌شوند.
53. حساب‌های متقابل (Contra Accounts): حساب‌هایی که به‌عنوان معکوس سایر حساب‌ها عمل می‌کنند.
54. حساب‌های معوق (Aging Accounts): حساب‌هایی که بر اساس زمان پرداخت آن‌ها، دسته‌بندی می‌شوند.
55. مدیریت مالی (Financial Management): فرآیند نظارت بر عملکرد مالی یک سازمان.
56. حساب‌های سود و زیان (Profit and Loss Accounts): حساب‌هایی که برای محاسبه سود یا زیان یک بنگاه در یک دوره مالی استفاده می‌شوند.
57. حساب‌های موجودی کالا (Inventory Accounts): حساب‌هایی که برای ثبت موجودی کالاهای یک بنگاه تجاری استفاده می‌شوند.
58. صورت مغایرت بانکی (Bank Reconciliation Statement): گزارشی که برای تطبیق مانده حساب بانکی با حساب‌های شرکت تهیه می‌شود.
59. صورت‌های مالی پیوسته (Consolidated Financial Statements): صورت‌های مالی که اطلاعات مالی تمامی واحدهای تجاری تحت یک هلدینگ را در یک گزارش ترکیب می‌کنند.
60. حسابداری مدیریت (Managerial Accounting): نوعی حسابداری که اطلاعات مالی را برای تصمیم‌گیری‌های مدیریتی فراهم می‌کند.
61. حسابداری مالی (Financial Accounting): نوعی حسابداری که گزارش‌های مالی یک بنگاه را برای استفاده عموم تهیه می‌کند.
62. ثبت‌های بستن (Closing Entries): ثبت‌هایی که در پایان دوره مالی برای بستن حساب‌های موقت انجام می‌شود.
63. کدینگ حسابداری (Accounting Code): شماره یا کدی که به هر حساب مالی اختصاص داده می‌شود.
64. حسابداری مالیاتی (Tax Accounting): فرآیند ثبت و گزارش مالیاتی مطابق با قوانین مالیاتی.
65. صورت وضعیت مالی (Statement of Financial Position): گزارشی که وضعیت مالی یک سازمان را در یک زمان خاص نمایش می‌دهد.
66. تخفیفات فروش (Sales Discounts): کاهش مبلغ فروش کالا یا خدمات که به مشتریان داده می‌شود.
67. روش‌های ارزیابی موجودی (Inventory Valuation Methods): روش‌هایی که برای تعیین ارزش موجودی کالا استفاده می‌شوند.
68. سود قبل از مالیات (EBT): سود کسب‌شده توسط شرکت پیش از کسر مالیات.
69. سود پس از مالیات (EAT): سود پس از کسر مالیات از درآمد ناخالص.
70. بازده سرمایه‌گذاری (Return on Investment): شاخصی که نشان می‌دهد یک سرمایه‌گذاری چه مقدار بازده ایجاد کرده است.
71. موجودی معوق (Deferred Revenue): درآمدهایی که دریافت شده‌اند، اما در دوره مالی جاری شناسایی نشده‌اند.
72. حساب‌های کاهش‌یافته (Contra-Asset Accounts): حساب‌هایی که به‌طور مستقیم بر دارایی‌ها تأثیر منفی می‌گذارند.
73. نرخ بازده حقوق صاحبان سهام (Return on Equity): نسبت سود خالص به حقوق صاحبان سهام.
74. سرمایه در گردش (Working Capital): تفاوت بین دارایی‌های جاری و بدهی‌های جاری.
75. نسبت جاری (Current Ratio): نسبت دارایی‌های جاری به بدهی‌های جاری.
76. نسبت سریع (Quick Ratio): مشابه نسبت جاری، اما بدون احتساب موجودی کالا.
77. مخارج پیش‌بینی نشده (Unexpected Expenses): هزینه‌هایی که به‌طور غیرمنتظره پیش می‌آیند.
78. سود عملیاتی قبل از مالیات (EBIT): سود حاصل از عملیات شرکت قبل از کسر مالیات.
79. صورت‌های مالی جداگانه (Separate Financial Statements): گزارش‌های مالی که برای هر واحد تجاری به طور جداگانه تهیه می‌شوند.
80. حساب‌های با نرخ بهره (Interest-bearing Accounts): حساب‌هایی که بر اساس مبلغ اصلی آن‌ها سود پرداخت می‌شود.
81. کارت اعتباری (Credit Card): ابزاری برای انجام خرید که پرداخت آن به تأخیر می‌افتد.
82. مالیات بر درآمد (Income Tax): مالیات بر اساس درآمد کسب‌شده توسط یک فرد یا شرکت.
83. تسویه حساب (Settlement): فرآیند پرداخت بدهی‌ها یا دریافت مطالبات.
84. هزینه‌های غیرمستقیم (Indirect Costs): هزینه‌هایی که مستقیماً به تولید محصول خاصی تعلق ندارند.
85. هزینه‌های مستقیم (Direct Costs): هزینه‌هایی که مستقیماً به تولید یک محصول خاص نسبت داده می‌شوند.
86. سرمایه‌گذاری خارجی (Foreign Investment): سرمایه‌گذاری در بازارهای خارجی.
87. صورتحساب مالیاتی (Tax Invoice): فاکتوری که برای انجام تراکنش‌های مالیاتی صادر می‌شود.
88. نقدینگی (Liquidity): توانایی تبدیل دارایی‌ها به نقد.
89. مالیات غیرمستقیم (Indirect Tax): مالیات‌هایی که بر کالاها و خدمات وضع می‌شود.
90. حساب‌های سودآور (Profitable Accounts): حساب‌هایی که باعث تولید سود می‌شوند.
91. هزینه‌های ثابت (Fixed Costs): هزینه‌هایی که با تغییر تولیدات تغییر نمی‌کنند.
92. هزینه‌های متغیر (Variable Costs): هزینه‌هایی که با افزایش یا کاهش تولید تغییر می‌کنند.
93. حساب‌های ارزیابی شده (Evaluated Accounts): حساب‌هایی که به‌طور دوره‌ای ارزیابی می‌شوند.
94. معافیت مالیاتی (Tax Exemption): معافیت از پرداخت مالیات تحت شرایط خاص.
95. بازگشت سرمایه (Capital Return): فرآیند بازگشت سرمایه به سرمایه‌گذار.
96. روند کسب‌وکار (Business Trend): جهت‌گیری‌های مالی و اقتصادی شرکت در دوره‌های مختلف.
97. تغییرات دارایی (Asset Changes): تغییرات در دارایی‌های شرکت طی زمان.
98. مقایسه سالانه (Annual Comparison): مقایسه عملکرد مالی شرکت در یک سال مالی نسبت به سال‌های قبل.
99. بازده اقتصادی (Economic Return): میزان بازده سرمایه‌گذاری نسبت به کل اقتصاد.
100. ارزیابی مجدد (Revaluation): ارزیابی مجدد ارزش دارایی‌های شرکت.

منبع: nysscpa.org
منبع: paysimple.com

پرکاربردترین اصطلاحات حسابداری

در این بخش، به بررسی برخی از اصطلاحات پرکاربرد و مهم در دنیای حسابداری خواهیم پرداخت. این اصطلاحات نه تنها در حسابداری بلکه در زمینه‌های مالی و اقتصادی نیز کاربرد دارند.

1. حسابداری (Accounting)

حسابداری به معنای ثبت، تجزیه و تحلیل، و گزارش‌دهی درباره فعالیت‌های مالی یک سازمان است. این فرآیند به تصمیم‌گیری‌های مدیریتی کمک می‌کند و برای نظارت بر سلامت مالی بنگاه‌های اقتصادی ضروری است.

2. ترازنامه (Balance Sheet)

ترازنامه یک صورت مالی است که وضعیت مالی یک شرکت را در یک زمان معین نشان می‌دهد. در این صورت مالی، دارایی‌ها، بدهی‌ها و حقوق صاحبان سهام نشان داده می‌شوند. ترازنامه بر اساس معادله حسابداری «دارایی‌ها = بدهی‌ها + حقوق صاحبان سهام» تنظیم می‌شود.

3. حساب‌های دریافتنی (Accounts Receivable)

حساب‌های دریافتنی شامل پولی است که یک شرکت از مشتریان خود انتظار دریافت آن را دارد. این حساب معمولاً به عنوان دارایی در ترازنامه درج می‌شود.

4. حساب‌های پرداختنی (Accounts Payable)

حساب‌های پرداختنی به بدهی‌های کوتاه‌مدت اشاره دارد که شرکت‌ها به تأمین‌کنندگان خود دارند و باید در آینده نزدیک پرداخت کنند.

5. بدهی (Liabilities)

بدهی‌ها به تعهدات مالی یک شرکت گفته می‌شود که باید در آینده پرداخت شود. این بدهی‌ها ممکن است شامل وام‌ها، حساب‌های پرداختنی و سایر بدهی‌های کوتاه‌مدت یا بلندمدت باشند.

6. سرمایه (Equity)

سرمایه به بخشی از دارایی‌های یک شرکت گفته می‌شود که متعلق به صاحبان شرکت است. این بخش از دارایی‌ها پس از کسر بدهی‌ها به‌دست می‌آید و نشان‌دهنده ارزش باقی‌مانده شرکت برای سرمایه‌گذاران است.

7. صورت سود و زیان (Income Statement)

صورت سود و زیان گزارشی است که درآمدها، هزینه‌ها و سود یا زیان یک شرکت را در یک دوره زمانی مشخص نشان می‌دهد. این صورت مالی به‌ویژه برای ارزیابی عملکرد مالی شرکت‌ها استفاده می‌شود.

8. هزینه‌ها (Expenses)

هزینه‌ها به تمامی مخارجی گفته می‌شود که یک شرکت برای تولید کالا یا خدمات خود متحمل می‌شود. این هزینه‌ها ممکن است شامل هزینه‌های عملیاتی، هزینه‌های فروش، هزینه‌های اداری و سایر هزینه‌ها باشند.

9. درآمد (Revenue)

درآمد به مبلغی گفته می‌شود که یک شرکت از فروش کالا یا خدمات خود به‌دست می‌آورد. این مبلغ پس از کسر تخفیفات و بازپرداخت‌ها از مجموع فروش‌ها محاسبه می‌شود.

10. نقدینگی (Liquidity)

نقدینگی به توانایی یک شرکت در تبدیل دارایی‌های خود به وجه نقد اطلاق می‌شود. این عامل یکی از مهم‌ترین شاخص‌ها برای ارزیابی سلامت مالی یک بنگاه اقتصادی است.

تفاوت اصطلاحات حسابداری، مالی و اقتصادی

اگرچه اصطلاحات حسابداری، مالی و اقتصادی برخی مشابهت‌ها دارند، اما تفاوت‌های قابل توجهی نیز در نحوه استفاده آن‌ها وجود دارد:

• اصطلاحات حسابداری به مفاهیمی اشاره دارد که به ثبت، طبقه‌بندی، و گزارش‌دهی فعالیت‌های مالی و اقتصادی یک سازمان مربوط می‌شود.
• اصطلاحات مالی بیشتر به ارزیابی عملکرد مالی سازمان‌ها و بررسی سلامت مالی آن‌ها می‌پردازد.
• اصطلاحات اقتصادی در واقع به تحلیل و بررسی وضعیت کلان اقتصادی و تاثیرات آن بر تصمیمات مالی و تجاری اشاره دارند.

اصطلاحات مهم حسابداری در نرم‌افزارهای حسابداری

یکی از مهم‌ترین کاربردهای آشنایی با اصطلاحات حسابداری، استفاده از نرم‌افزارهای حسابداری است. در این نرم‌افزارها، برای ورود و پردازش داده‌های مالی از این اصطلاحات به‌صورت گسترده استفاده می‌شود. به‌عنوان مثال:

اصطلاح	توضیحات
حساب دریافتنی	پولی که از مشتریان در آینده دریافت خواهد شد.
حساب پرداختنی	بدهی‌هایی که شرکت باید به تأمین‌کنندگان خود پرداخت کند.
تراز آزمایشی	گزارشی که نشان‌دهنده تعادل حساب‌های دفتر کل است.
بدهی جاری	بدهی‌هایی که باید در کوتاه‌مدت پرداخت شوند.
دارایی ثابت	دارایی‌هایی که برای استفاده بلندمدت در کسب‌وکار حفظ می‌شوند.

اصول و قواعد حسابداری

در کنار آشنایی با اصطلاحات، اصول و قواعد حسابداری نیز از اهمیت بالایی برخوردارند. این اصول به عنوان راهنماهایی برای تدوین صورت‌های مالی و گزارش‌ها عمل می‌کنند و شامل موارد زیر می‌شوند:

1. اصل تطابق هزینه با درآمد: این اصل بیان می‌کند که هزینه‌های مرتبط با یک دوره مالی باید همزمان با درآمد حاصل از آن دوره شناسایی شوند.
2. اصل شفافیت: بر اساس این اصل، تمام اطلاعات مالی باید به‌صورت کامل و شفاف در اختیار ذینفعان قرار گیرد.
3. اصل محافظه‌کاری: این اصل به حسابداران توصیه می‌کند که در شرایط عدم اطمینان، همواره از برآوردهای محتاطانه استفاده کنند.

نتیجه‌گیری

آشنایی با اصطلاحات حسابداری برای هر فردی که در زمینه مالی، اقتصادی یا تجاری فعالیت می‌کند ضروری است. این اصطلاحات مالی به شما کمک می‌کنند تا تحلیل بهتری از صورت‌های مالی داشته باشید و درک دقیق‌تری از وضعیت مالی شرکت‌ها و سازمان‌ها پیدا کنید. همچنین، استفاده از نرم‌افزارهای حسابداری و پایبندی به اصول حسابداری می‌تواند به بهبود فرآیندهای مالی در کسب‌وکار شما کمک کند.

در نهایت، تسلط بر این اصطلاحات نه تنها در تحصیلات آکادمیک بلکه در فعالیت‌های حرفه‌ای نیز بسیار حیاتی است و می‌تواند شما را در مسیر موفقیت‌های مالی قرار دهد.