در دنیای امروز، شرکت تعاونی به عنوان الگویی نوین از کسب و کار، نقشی کلیدی در توسعه اقتصادی و اجتماعی جوامع ایفا می کنند. این نوع شرکت ها با اتکا به مشارکت اعضای خود، ضمن تامین نیازها و منافع مشترک، زمینه ساز رشد و پیشرفت صاحب سهام می شوند.
این راهنما به شما کمک می‌کند تا اطلاعات کامل و مفیدی درباره ساختار، عملکرد و تاثیرات شرکت‌های تعاونی به دست آورید.
در این مقاله، قصد داریم به بررسی موضوع “شرکت های تعاونی” بپردازیم. در این راستا، به تعریف جامع این نوع شرکت ها، مزایای تاسیس آنها، مراحل ثبت، انواع و نمونه طرح توجیهی آنها و قانون مربوطه خواهیم پرداخت. امیدواریم این مقاله برای کارآفرینان، دانشجویان، و عموم مردمی که قصد آشنایی با این حوزه را دارند، مفید و کاربردی باشد.
تعریف شرکت تعاونی
تعاون یا همکاری به معنای همیاری و همکاری افراد یا گروه‌ها با یکدیگر برای رسیدن به اهداف مشترک است. در چارچوب اقتصادی و اجتماعی، تعاون به عنوان یک روش سازماندهی کسب‌وکارها و فعالیت‌های اقتصادی مطرح می‌شود که در آن اعضا به صورت مشترک در مالکیت، مدیریت و بهره‌برداری از منابع و منافع اقتصادی شرکت دارند.
شرکت تعاونی به سازمانی گفته می‌شود که با همکاری و همیاری اعضای خود، برای بهبود شرایط اقتصادی و اجتماعی آنها ایجاد می‌شود. اعضای شرکت تعاونی به صورت مشترک در مدیریت، مالکیت و استفاده از منابع و منافع اقتصادی شرکت سهیم هستند.
مزایای تاسیس شرکت تعاونی:
تاسیس شرکت تعاونی می تواند مزایای گوناگونی برای صاحب سهام به همراه داشته باشد که از جمله می توان به موارد ذیل اشاره کرد:
- مزایای اقتصادی: تعاونی ها از معافیت های مالیاتی و تسهیلات بانکی ویژه ای بهره مند می شوند. همچنین، سود و منفعت حاصله در این نوع شرکت ها بین اعضا تقسیم می گردد.
- مزایای اجتماعی: تعاونی ها با ایجاد فرصت های شغلی و تقویت تولید داخلی، به رشد و توسعه اقتصادی و کاهش بیکاری در جامعه کمک می کنند. علاوه بر این، تعاونی ها می توانند در زمینه های رفاهی، آموزشی و فرهنگی نیز فعالیت کنند و به ارتقای سطح زندگی اعضای خود کمک کنند.
- مزایای قانونی: قانون بخش تعاونی از حقوق و منافع اعضای تعاونی حمایت می کند و چارچوبی قانونی برای فعالیت این نوع شرکت ها ارائه می دهد.
ویژگی‌های اصلی شرکت تعاونی
- عضویت داوطلبانه و آزاد: افراد به صورت داوطلبانه و با اختیار خود عضو شرکت تعاونی می‌شوند و هیچ گونه تبعیضی در عضویت وجود ندارد.
- کنترل دموکراتیک توسط اعضا: هر عضو شرکت تعاونی یک رأی دارد و تصمیم‌گیری‌ها به صورت دموکراتیک انجام می‌شود.
- مشارکت اقتصادی اعضا: اعضا به صورت منصفانه و متناسب با میزان استفاده از خدمات و سرمایه‌گذاری‌های خود، از منافع اقتصادی بهره‌مند می‌شوند.
- استقلال و خودمختاری: شرکت تعاونی به صورت مستقل و خودمختار توسط اعضا اداره می‌شود.
- آموزش، آموزش و اطلاعات: شرکت‌های تعاونی به منظور ارتقاء سطح دانش و مهارت‌های اعضا و همچنین افزایش آگاهی عمومی، فعالیت‌های آموزشی و اطلاعاتی انجام می‌دهند.
- همکاری بین تعاونی‌ها: شرکت‌های تعاونی برای تقویت و توسعه فعالیت‌های خود، با یکدیگر همکاری می‌کنند.
- توجه به جامعه: شرکت‌های تعاونی به توسعه پایدار و بهبود شرایط جامعه تعهد دارند و در فعالیت‌های اجتماعی و محیطی مشارکت می‌کنند.
انواع شرکت های تعاونی
شرکت های تعاونی بر اساس نوع فعالیت خود به دسته بندی های مختلفی تقسیم می شوند که از جمله می توان به موارد زیر اشاره کرد:
1. شرکت های تعاونی تولیدی
این نوع شرکت ها در زمینه تولید کالا و خدمات فعالیت می کنند. اعضای این نوع شرکت ها معمولا افراد واجد تخصص در زمینه تولید هستند و با تامین مواد اولیه و نیروی کار و همچنین بازاریابی محصولات تولیدی، به دنبال کسب سود و تقسیم آن بین اعضا هستند.
2. شرکت های تعاونی خدماتی
این نوع شرکت ها در زمینه ارائه خدمات فعالیت می کنند. خدمات ارائه شده توسط این نوع شرکت ها می تواند بسیار متنوع باشد، از جمله خدمات آموزشی، بهداشتی، حمل و نقل، مالی و اعتباری و … . اعضای این نوع شرکت ها معمولا افرادی هستند که در زمینه ارائه خدمات مدنظر تخصص دارند.
3. شرکت های تعاونی مصرف
این نوع شرکت ها در زمینه تهیه و توزیع کالاهای مورد نیاز مصرف کنندگان فعالیت می کنند. هدف اصلی این نوع شرکت ها، تامین کالاهای مورد نیاز اعضای خود با قیمتی مناسب و کیفیتی مطلوب است. اعضای این نوع شرکت ها معمولا مصرف کنندگان کالاهای مدنظر هستند.
4. شرکت های تعاونی مسکن
این نوع شرکت ها در زمینه احداث و واگذاری مسکن به اعضای خود فعالیت می کنند. اعضای این نوع شرکت ها معمولا افرادی هستند که نیاز به مسکن دارند. (برای مطالعه بیشتر در حوزه تعاونی مسکن کلیک کنید)
5. شرکت های تعاونی عمران
این نوع شرکت ها در زمینه انجام فعالیت های عمرانی، مانند ساخت و ساز، راهسازی، و … فعالیت می کنند. اعضای این نوع شرکت ها معمولا پیمانکاران و مهندسان هستند.
6. شرکت های تعاونی کشاورزی
این نوع شرکت ها در زمینه فعالیت های کشاورزی، مانند زراعت، دامداری، و … فعالیت می کنند. اعضای این نوع شرکت ها معمولا کشاورزان و دامداران هستند.
7. شرکت های تعاونی سهامی عام
در این نوع شرکت ها، سهام شرکت در بورس اوراق بهادار قابل معامله است و افراد مختلف می توانند با خرید سهام شرکت، در آن عضو شوند.
8. شرکت های تعاونی سهامی خاص
در این نوع شرکت ها، سهام شرکت در بورس اوراق بهادار قابل معامله نیست و فقط افراد خاصی می توانند با خرید سهام شرکت، در آن عضو شوند.
9. شرکت های تعاونی چندمنظوره
شرکت تعاونی چندمنظوره نوعی از شرکت های تعاونی است که در دو یا چند زمینه فعالیت می کند و به نوع خاصی از فعالیت محدود نمی شود. این نوع شرکت ها می توانند در زمینه های مختلفی مانند تولید، خدمات، مصرف، مسکن، عمران، کشاورزی و … فعالیت کنند.
اهداف شرکت تعاونی
- بهبود وضعیت اقتصادی و اجتماعی اعضا: از طریق ارائه خدمات و محصولات با کیفیت و با قیمت مناسب.
- ترویج همیاری و همکاری: ایجاد یک محیط همکاری و همیاری بین اعضا برای رسیدن به اهداف مشترک.
- توزیع عادلانه منافع: سود و منافع حاصل از فعالیت‌های اقتصادی به صورت عادلانه بین اعضا توزیع می‌شود.
- ارتقاء سطح زندگی: بهبود کیفیت زندگی اعضا از طریق ارائه خدمات مختلف.
برای اطلاعات بیشتر مقاله اهداف بخش تعاون را مطالعه فرمایید.
ساختار شرکت تعاونی
- مجمع عمومی: بالاترین مرجع تصمیم‌گیری در شرکت تعاونی است که از تمامی اعضا تشکیل می‌شود.
- هیئت مدیره: اعضای هیئت مدیره توسط مجمع عمومی انتخاب می‌شوند و مسئول مدیریت و اجرای تصمیمات مجمع عمومی هستند.
- بازرس: وظیفه نظارت بر فعالیت‌های هیئت مدیره و اطمینان از صحت عملکرد آنها را بر عهده دارد.
شرکت‌های تعاونی در بخش‌های مختلف اقتصادی و اجتماعی فعالیت می‌کنند و به عنوان یک مدل کسب‌وکار انسانی و پایدار شناخته می‌شوند که تمرکز خود را بر بهبود شرایط اعضا و جامعه قرار می‌دهند.
نمونه طرح توجیهی شرکت تعاونی
طرح توجیهی شرکت تعاونی سندی است که در آن به معرفی شرکت، محصول یا خدمات، بازار هدف، استراتژی بازاریابی و پیش بینی های مالی آن پرداخته می شود. این طرح به منظور ارائه اطلاعات لازم به سرمایه گذاران و اخذ مجوزهای لازم تهیه می شود.
در یک نمونه طرح توجیهی باید به موارد زیر اشاره شود:
- معرفی شرکت: در این بخش باید نام شرکت، نوع فعالیت، اهداف و چشم انداز آن به طور خلاصه بیان شود.
- معرفی محصول یا خدمات: در این بخش باید به طور مفصل به معرفی محصول یا خدمات شرکت ، ویژگی ها، مزایا و کاربردهای آن پرداخته شود.
- بازار هدف: در این بخش باید به مشخص کردن مشتریان هدف شرکت تعاونی، نیازها و خواسته های آنها و سهم آنها از بازار پرداخته شود.
- استراتژی بازاریابی: در این بخش باید به تشریح برنامه های شرکت تعاونی برای معرفی محصول یا خدمات خود به مشتریان، جذب مشتری و افزایش فروش پرداخته شود.
- پیش بینی های مالی: در این بخش باید به برآورد هزینه های راه اندازی و شرکت تعاونی، پیش بینی درآمد و سودآوری آن و نقطه سر به سر آن پرداخته شود.
قانون بخش تعاونی
قانون بخش تعاونی مصوب سال 1370 مجلس شورای اسلامی، چارجوبی قانونی برای فعالیت شرکت های تعاونی در ایران ارائه می دهد. برخی از مهمترین موارد این قانون عبارتند از:
- شرایط تاسیس شرکت تعاونی: بر اساس این قانون، برای تاسیس لازم است که حداقل 7 نفر از افراد واجد شرایط اقدام به تشکیل شرکت نمایند.
- وظایف ارکان شرکت تعاونی: این قانون وظایف مجمع عمومی، هیئت مدیره و بازرسان شرکت را مشخص می کند.
- نحوه انحلال شرکت تعاونی: این قانون موارد انحلال شرکت تعاونی و نحوه تصفیه اموال آن را بیان می کند.
مطالعه قانون بخش تعاون کلیک کنید
برای تحقیق درباره یک شرکت تعاونی چگونه اقدام کنیم؟
برای تحقیق درباره یک شرکت تعاونی، باید مراحل و روش‌های مختلفی را دنبال کنید تا بتوانید اطلاعات جامع و دقیقی درباره آن به دست آورید. این مراحل شامل بررسی اسناد و منابع مختلف، مصاحبه با اعضا و مدیران، و مشاهده عملکرد شرکت می‌شود. در ادامه، چندین مرحله کلی برای تحقیق درباره یک شرکت تعاونی توضیح داده شده است:
1. جمع‌آوری اطلاعات اولیه
- استعلام ثبتی و فعال بودن: شناسه ملی یا شماره ثبت شرکت را در سامانه استعلام شرکت ها قرارداده و از فعال بودن آن شرکت استعلام بگیرید.
- اسناد رسمی: بررسی اساسنامه، آئین‌نامه‌ها، گزارشات مالی، و دیگر اسناد رسمی شرکت تعاونی.
لازم به ذکر است شرکت هایی تعاونی عمرانی: طبق بخشنامه دولتی شامل ساخت انبوه سازی مسکن نمی باشند و لی شرکت های تعاونی مسکن شامل انبوه سازی مسکن می باشند.
نکته بسیار مهم: موضوع فعالیت اساسنامه شرکت تعاونی دال بر داشتن مجوز آن فعالیت نمی باشد. و لازمه آن داشتن مجوز از اتاق تعاون می باشدکه برای استعلام تعاونی عمرانی و انبوه سازی باید از اتاق تعاون استعلام شود. لینک استعلام تعاونی های تهران - وب‌سایت و منابع آنلاین: مراجعه به وب‌سایت رسمی شرکت تعاونی و منابع آنلاین برای اطلاعات پایه‌ای و اخبار مرتبط.
- مقالات و گزارش‌ها: بررسی مقالات علمی، گزارش‌های سازمان‌های مرتبط و مطالعات موردی درباره شرکت مورد نظر.
2. مصاحبه با اعضا و مدیران
- اعضای شرکت: مصاحبه با اعضای شرکت تعاونی برای درک نظرات و تجربیات آنها.
- مدیران و مسئولین: مصاحبه با مدیران و مسئولین شرکت برای دریافت اطلاعات دقیق درباره ساختار، عملکرد و اهداف شرکت.
- متخصصان حوزه تعاونی: مصاحبه با کارشناسان و متخصصان حوزه تعاونی برای دریافت دیدگاه‌های علمی و تخصصی.
3. بررسی عملکرد مالی و اقتصادی
- گزارش‌های مالی: تحلیل گزارش‌های مالی شرکت شامل ترازنامه، سود و زیان، و جریان نقدی.
- نسبت‌های مالی: بررسی نسبت‌های مالی مهم مانند نسبت بدهی به دارایی، نسبت سود به سرمایه و سایر نسبت‌های مالی مرتبط.
- مقایسه با سایر تعاونی‌ها: مقایسه عملکرد مالی و اقتصادی شرکت با سایر تعاونی‌های مشابه در همان صنعت یا منطقه.
4. مشاهده مستقیم و بازدید میدانی
- بازدید از دفاتر و مکان‌های فعالیت: بازدید از دفاتر و مکان‌های فعالیت شرکت برای مشاهده عملکرد روزانه.
- شرکت در جلسات و مجامع عمومی: حضور در جلسات و مجامع عمومی شرکت برای مشاهده نحوه تصمیم‌گیری و مشارکت اعضا.
5. تحلیل محیطی و اجتماعی
- محیط کسب‌وکار: تحلیل محیط کسب‌وکار شرکت، شامل رقبا، بازار هدف، و شرایط اقتصادی و اجتماعی.
- تأثیرات اجتماعی: بررسی تأثیرات اجتماعی بر جامعه محلی و اعضا.
6. استفاده از ابزارها و تکنیک‌های تحقیق
- پرسش‌نامه‌ها و نظرسنجی‌ها: استفاده از پرسش‌نامه‌ها و نظرسنجی‌ها برای جمع‌آوری داده‌های کمی و کیفی از اعضا و ذینفعان.
- تحلیل SWOT: انجام تحلیل SWOT (نقاط قوت، نقاط ضعف، فرصت‌ها و تهدیدها) برای درک بهتر از وضعیت فعلی و آتی شرکت تعاونی.
7. مرور تاریخچه و توسعه شرکت
- بررسی تاریخچه: مرور تاریخچه تأسیس و توسعه شرکت تعاونی، شامل نقاط عطف و تحولات مهم.
- رشد و توسعه: تحلیل استراتژی‌های رشد و توسعه شرکت تعاونی در طول زمان.
نتیجه‌گیری و تدوین گزارش
پس از جمع‌آوری و تحلیل داده‌ها و اطلاعات، نتایج تحقیق را در قالب یک گزارش جامع و دقیق تدوین کنید. این گزارش باید شامل:
- خلاصه اجرایی: خلاصه‌ای از نتایج و پیشنهادات.
- بخش‌های مختلف تحقیق: شامل تمام اطلاعات و تحلیل‌های جمع‌آوری شده.
- پیشنهادات و توصیه‌ها: پیشنهادات و توصیه‌هایی برای بهبود عملکرد و توسعه شرکت تعاونی.
با پیگیری این مراحل، می‌توانید یک تحقیق جامع و دقیق درباره شرکت تعاونی مورد نظر خود انجام دهید و اطلاعات کاملی درباره ساختار، عملکرد و تاثیرات آن به دست آورید.
در این میان شرکت سرمایه سازان با گردآوری لیستی از شرکت های تعاونی و سازنده به برسی آنها پرداخته است.
از سایت خوبتون ممنون
هیچ ارگانی نیومده توضیح بده که وقتی شکایتی از تعاونی داریم چیکار کنیم؟
سلام از تعاونی ستایش مسکن ایرانیان چطور میشه استعلام گرفت و گزارششو درآورد ؟
هتل مرکوری در چه وضعیتی هست ؟